|
|
Żywność funkcjonalna |
 |
 |
|
Wtorek, 09 Kwiecień 2013 09:55 |
Co to takiego?
Żywność funkcjonalna to specjalnie opracowane produkty spożywcze, które wykazują korzystny, udokumentowany wpływ na zdrowie ponad ten, który wynika z obecności w niej składników odżywczych tradycyjnie uznawanych za niezbędne. Czyli, mówiąc prościej, jest to każda żywność wywierająca dodatkowy, korzystny wpływ na zdrowie ponad ten, który wynika z jej wartości odżywczej.
Między żywnością a lekarstwem.
W licznych badaniach dowiedziono, że spożywanie żywności funkcjonalnej może zapobiegać wystąpieniu chorób lub wspomagać ich leczenie.
Żywność funkcjonalna to np. produkty spożywcze, napoje, które poprawiają fizyczną i psychiczną jakość życia, ułatwiają zwiększenie wydolności fizycznej. Gwarantują prawidłowy rozwój, skracają czas trwania choroby, ułatwiając powrót do formy i skracając czas trwania rekonwalescencji.
Skąd te właściwości?
Podwyższona jakość zdrowotna takiej żywności wynika głównie z obecności w jej składzie tzw. bioaktywnych substancji, które wpływają pozytywnie na wybrane procesy metaboliczne zachodzące w naszym organizmie. Dotychczas udowodniono korzystne zdrowotne właściwości następujących bioaktywnych składników żywności: - błonnik pokarmowy – zapobiega zaparciom oraz obniża poziom cholesterolu we krwi,
- probiotyki – odpowiadają za rozwój i obecność prawidłowej mikroflory w jelicie,
- poliole – (alkohole wielowodorotlenowe) – hamują rozwój próchnicy w jamie ustnej,
- aminokwasy, peptydy, białka – np. L-karnityna powoduje przyrost masy mięśniowej,
- wielonienasycone kwasy tłuszczowe – zapobiegają chorobom układu krążenia,
- witaminy – np. antyutleniacze- wit.C, wit.E i b-karoten neutralizują wolne rodniki,
- składniki mineralne – np. wapń zapewnia odpowiednią mineralizację kości,
- cholina i lecytyna – usprawniają funkcjonowanie układu nerwowego,
- substancje fotochemiczne – np. kofeina pobudza układ nerwowy.
 Gdzie szukać?
By zapewnić regularne dostarczanie do organizmu odpowiednich ilości substancji bioaktywnych, powinny być one dodawane do produktów często spożywanych w naszej zwyczajowej diecie, np. do przetworów mlecznych, zbożowych czy napojów owocowych. Ze względu na specyficzny skład żywność funkcjonalną dzielimy na:
- wzbogaconą (poprzez dodanie składnika, którego niedostateczna podaż sprzyja zaburzeniom zdrowotnym): produkty mleczne, zbożowe, mięsne;
- niskoenergetyczną: produkty mleczne, margaryny, napoje, soki, słodycze, wędliny;
- wysokobłonnikową: produkty zbożowe (pieczywo, makarony, płatki śniadaniowe);
- probiotyczną: produkty mleczne (jogurty, kefiry, maślanki, mleko acidofilne) napoje;
- o obniżonej zawartości sodu: sól, pieczywo, sery dojrzewające, wędliny;
- o obniżonej zawartości cholesterolu: margaryny, sery, wędliny;
- energetyzującą: napoje z guaraną, tauryną, kofeiną.
Dla kogo?
Żywność funkcjonalną w codziennej diecie może spożywać bez obaw każdy z nas. Tego typu żywność powszechnie znajduje zastosowanie przede wszystkim w niektórych stanach chorobowych, w okresach zwiększonego zapotrzebowania na jakiś składnik diety oraz przy poprawie nastroju czy zwiększeniu wydolności psychofizycznej organizmu. Ze względu na zaspokajanie specyficznych potrzeb w żywności funkcjonalnej wyróżnić można następujące rodzaje:
- zmniejszająca ryzyko chorób krążenia,
- zmniejszająca ryzyko chorób nowotworowych,
- zmniejszająca ryzyko osteoporozy,
- dla osób obciążonych stresem,
- hamującą procesy starzenia,
- dietetyczną dla osób z zaburzeniami metabolizmu i trawienia,
- dla sportowców,
- dla osób w podeszłym wieku,
- dla kobiet w ciąży i karmiących,
- dla niemowląt,
- dla młodzieży w fazie intensywnego wzrostu,
- wpływająca na nastrój i wydolność psychofizyczną.
Ciekawostki:
Woda orzecha kokosowego jest zbliżona do osocza krwi. Podczas II wojny światowej woda z młodych, zielonych orzechów kokosowych była z stosowana jako substytut kroplówki ratując życie wielu alianckich żołnierzy.
Zastrzyk znieczulający to najbardziej nieprzyjemny moment podczas standardowej wizyty u dentysty. Wiąże się z nim nie tylko ból powodowany wkłuciem, lecz także pozostające przez jakiś czas po zabiegu nieprzyjemne odrętwienie ust, policzków i języka. Zespół amerykańskich naukowców odkrył, że alternatywą do tradycyjnego zastrzyku znieczulającego może być preparat bazujący na pieprzu chili. Zasada działania nowego środka uśmierzającego jest prosta. Tradycyjne preparaty blokują wszystkie komórki nerwowe w danym rejonie ciała, natomiast kapsaicyna blokuje tylko tak zwane receptory bólu. Zdolność czucia jest całkowicie zachowana, a pacjent nie odczuwa odrętwienia.
|
|
Zmieniony: Wtorek, 09 Kwiecień 2013 10:02 |
|
|
|
